تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود (P/E) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران
ارزش بازار به سود هر سهم
ارزش بازار به ارزش دفتری
اهرم اقتصادی
تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار
ارزش دفتری
صنایع فعال
بورس اوراق بهادار تهران
سود
سهام
اوراق قرضه
بورس
آزمون هاسمن
تجزیه و تحیل رگرسیون سری زمانی و مقطعی
مدل رگرسیون تلفیقی
اهرم عملیاتی
تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود (P/E) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران
فهرست مطالب:
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
چكیده………………………………………………………………………………………………………………….. 1
فصل اول – كلیات تحقیق …………………………………………………………………………………….. 2
1-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 3
1-2) بیان مسأله تحقیق……………………………………………………………………………………………. 3
1-3) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………….. 6
1-4) سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 7
1-5) فرضیههای تحقیق……………………………………………………………………………………………. 7
1-6)اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 7
1-7) قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 8
1-8) روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 8
1-9)جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………… 9
1-10) تعاریف واژه ها و كلمات كلیدی تحقیق…………………………………………………………….. 9
1-10-1) متغیر مستقل………………………………………………………………………………………. 10
1-10-2) متغیرهای وابسته………………………………………………………………………………….. 10
فصل دوم – ادبیات و پیشینه تحقیق……………………………………………………………………….. 11
2-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 12
2-2) مروری بر مبانی نظری ……………………………………………………………………………………… 13
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
2-2-1) نقطه سر به سر………………………………………………………………………………………… 13
2-2-2) اهرم و ساختار آن……………………………………………………………………………………. 14
2 -2-2-1) اهرم عملیاتی………………………………………………………………………………… 15
2-2-2-1-1) مفروضات اصلی درجه اهرم عملیاتی………………………………………….. 17
2-2-2-1-2) کاربردهای اهرم عملیاتی…………………………………………………………. 17
2-2-2-1-3) محاسبه ریسک تجاری……………………………………………………………. 18
2-2-2-2) اهرم مالی …………………………………………………………………………………….. 18
2-2-2-2-1) تفسیر درجه اهرم مالی…………………………………………………………….. 19
2-2-2-2-2) مفروضات درجه اهرم مالی……………………………………………………….. 19
2-2-2-2-3) کاربردهای اهرم مالی……………………………………………………………….. 20
2-2-2-2-4) محاسبه ریسک مالی ………………………………………………………………. 20
2-2-2-2-5) درجه اهرم مالی و سود هر سهم………………………………………………… 21
2-2-2-3) اهرم مرکب…………………………………………………………………………………….. 21
2-2-2-3-1) تفسیر درجه اهرم مرکب……………………………………………………………………….. 22
2-2-2-3-2) مفاهیم درجه اهرم مرکب…………………………………………………………… 22
2-2-2-3-3) محاسبه ریسک کل شرکت……………………………………………………………… 23
2-2-2-4) درجه اهرم اقتصادی………………………………………………………………………………. 23
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
2-2-2-4-1) عوامل اقتصادی……………………………………………………………………….. 26
2-2-2-4-2) ریسک………………………………………………………………………………….. 27
2-2-3) چرخه های تجاری…………………………………………………………………………………… 28
2-2-3-1) رشد اقتصادی و سیکل های تجاری…………………………………………………….. 30
2-2-4) سرمایه گذاری………………………………………………………………………………………… 32
2-2-4-1) اشکال سرمایه گذاری………………………………………………………………………… 33
2-2-4-1-1) سرمایه گذاری در دارائیهای مالی…………………………………………………… 33
2-2-4-1-2) سرمایه گذاری در دارائیهای فیزیکی ……………………………………………… 34
2-2-4-1-3) سایر موارد(احشام واغنام،نفت وبورس کالا)…………………………………….. 34
2-2-4-2) اهداف سرمایه گذاری………………………………………………………………………… 35
2-2-4-3) فرایند سرمایه گذاری…………………………………………………………………………. 37
2-2-5) روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار…………………………………………………………. 38
2-2-6) ارزشیابی……………………………………………………………………………………………….. 39
2-2-6-1) مفاهیم و تاریخچه ارزشیابی……………………………………………………………….. 40
2-2-6-2) رویکرد های ارزشیابی……………………………………………………………………… 41
2-2-6-2-1) تکنیکهای ارزشیابی مبتنی بر جریان نقد………………………………………… 41
2-2-6-2-2) تکنیکهای مبتنی بر رویکردارزشیابی نسبی…………………………………………………. 42
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
2-2-6-2-2-1) روش ضریب درآمدی …………………………………………….. 43
2-2-6-2-2-2) نسبت قیمت به جریان نقدی( )…………………………………… 45
2-2-6-2-2-2 نسبت قیمت به ارزش دفتری …………………………………….. 46
2-2-6-2-2-4) نسبت قیمت به فروش ……………………………………………. 47
2-2-7-1) تحقیقات انجام شده در داخل……………………………………………………………. 49
2-2-7-2) تحقیقات انجام شده در خارج…………………………………………………………… 51
فصل سوم – روش شناسی تحقیق……………………………………………………………………………. 55
3-1)مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 56
3-2)روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 57
3-3)متدلوژی تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 58
3-4) جامعه آماری………………………………………………………………………………………………….. 58
3-5)انتخاب نمونه آماری………………………………………………………………………………………….. 59
3-6) روش نمونهگیری و حجم نمونه………………………………………………………………………….. 60
3-7) روش جمع آوری اطلاعات……………………………………………………………………………….. 61
3-8) فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………………….. 61
3-9) روش های آماری مورد استفاده…………………………………………………………………………… 62
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
3-9-1) آزمون هاسمن…………………………………………………………………………………………. 63
3-9-2) مدل رگرسیون تلفیقی……………………………………………………………………………….. 64
3-10) ضریب تعیین r2…………………………………………………………………………………………… 64
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها…………………………………………. 67
4-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 68
4-2) آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………….. 68
4-3) آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………….. 75
4-4) آزمون مدل تحقیق…………………………………………………………………………………………… 75
4-5)تجزیه و تحیل رگرسیون سری زمانی و مقطعی……………………………………………………….. 76
4-6) آزمون هاسمن ……………………………………………………………………………………………….. 76
4-6-1) آزمون ایستایی……………………………………………………………………………………….. 77
4-7)مدل رگرسیون تحقیق………………………………………………………………………………………… 79
4-8) ضریب تعیین r2……………………………………………………………………………………………… 79
4-9) آزمون خود همبستگی جملات اخلال (مستقل بودن)………………………………………………… 80
4-10) آزمون معناداری مدل رگرسیون………………………………………………………………………….. 80
4-11) برآورد مقادیر ثابت و غیرثابت متغیرها در رگرسیون………………………………………………. 81
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
4-12) نتایج برآوردی آزمون فرضیه های تحقیق…………………………………………………………….. 82
4-12-1) فرضیه اول………………………………………………………………………………………….. 82
4-12-2) فرضیه دوم………………………………………………………………………………………….. 83
4-13) نتایج تخمین مدل رگرسیون…………………………………………………………………………….. 84
فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………………. 85
5-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 86
5-2) مروری کلی بر چهارچوب کلی تحقیق ………………………………………………………………… 86
5-3) نتایج برآورد فرضیه ها……………………………………………………………………………………… 87
5-4) پیشنهادات مبتنی بر نتایج حاصل ازتحقیق……………………………………………………………… 89
5-4-1) پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………………………..89
5-4-2) پیشنهادات برای تحقیقات آتی ………………………………………………………………….. 90
منابع ومآخذ………………………………………………………………………………………………………… 91
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. 92
ب)منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………….. 94
پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………….. 96
جدول 1 – مشخصات شرکتهای نمونه منتخب در تحقیق …………………………………………………. 97
جدول 2- آماره های توصیفی درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B)و (P/E) برای شرکت های مورد بررسی 98
جدول 3- نتایج آزمون هاسمن برای فرضیه اول و دوم ……………………………………………………. 99
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
جدول 4- آزمون هادری برای درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B) و (P/E)………………… 101
جدول5- آزمون (لوین ، لو و چو) برای متغیرهای درجه اهرم اقتصادی (DEL) و نسبتهای (M/B) و
(P/E) ………………………………………………………………………………………………………………… 103
جدول 6 – نتایج ،آماره Fو ضرایب برآوردی متغیرهای مورد استفاده در تحقیق ………………. 105
چکیده
از عوامل مهم در زمان تصمیم گیری سرمایهگذاران بالقوه و بالفعل برای سرمایهگذاری در شرکت ها ارزیابی عملکرد شرکت های موردنظر است . این فرایند زمانی که اطلاعات بطور برابر در بازار توزیع نمی شود ، دشوارتر می گردد. نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود هر سهم (P/E) ، دو روش مهم تکنیکهای ارزشیابی نسبی بشمار می روند . درجه اهرم اقتصادی یکی از تکنیکهای جدید در تبیین و شناسایی ریسک در چهاچوب مبانی نظری اهرم ها می باشد . در اهرم های دیگر فروش به عنوان متغیر مستقل اما در درجه اهرم اقتصادی متغیر وابسته می باشد ، که متاثر از تغییرات متغیر اقتصادی است . بطوریکه در این تحقیق هزینه بهره برای سنجش متغیر اقتصادی مورد بررسی قرار می گیرد .
سرمایهگذاران عموما به نسبت ارزش بازار و ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) شرکت ها توجه داشته و برای ارزیابی سهام شرکت ها از این دو بیش از سایر عوامل استفاده می کنند . با توجه به عدم شناخت کافی سرمایه گذاران از درجه اهرم اقتصادی ، در این تحقیق سعی می شود با محاسبه درجه اهرم اقتصادی شرکت ها در سال های مختلف و پیدا کردن رابطه معنیدار تغییرات آن با تغییرات نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ، به سرمایه گذاران و سهامداران برای تصمیمگیری بهتر در خرید و فروش سهام شرکت های مختلف کمک کنیم. با توجه به محدودیت امکانات و زمان، تعداد 60 شرکت از صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1384-1389 به عنوان نمونه آماری این تحقیق انتخاب گردید.تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون تلفیقی ،با کمک نرم افزار Eveiws انجام و بر اساس05/0=α یعنی در سطح 95% اطمینان نتایج نهایی ذیل حاصل گردید :
1- بر اساس فرضیه یک ،بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد و ضرایب محاسبه شده نیز حاکی از قوی بودن این رابطه میباشد و بدین ترتیب فرضیه مذکور تایید می شود .
2- بر اساس نتایج حاصل از فرضیه دوم بدلیل کوچکتر بودن t استیودنت از مقدار 2 بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ارتباط معناداری ملاحظه نگردید .
كلمات كلیدی: اهرم اقتصادی– ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) – ارزش بازار به سود هر سهم (P/E)